Ngày 02 tháng 02 năm 2025, thế giới sẽ cùng nhau hướng về Ngày Đất ngập nước Thế giới với chủ đề “Protecting Wetlands for Our Common Future” – “Bảo vệ đất ngập nước vì tương lai của chúng ta”. Đây không chỉ là một lời kêu gọi từ Ban thư ký Công ước Ramsar mà còn là thông điệp mạnh mẽ gửi đến toàn nhân loại, nhấn mạnh vai trò quan trọng của đất ngập nước trong việc duy trì sự sống và bảo vệ hành tinh xanh.
Đất ngập nước: Kho báu thiên nhiên bị lãng quên
Đất ngập nước, bao gồm các đầm lầy, bãi triều, rừng ngập mặn, hồ nước ngọt và các hệ sinh thái thủy vực khác, đóng vai trò thiết yếu đối với sự cân bằng sinh thái. Chúng được ví như "lá phổi xanh" thứ hai của Trái đất, sau rừng nhiệt đới. Không chỉ vậy, đất ngập nước còn cung cấp nguồn tài nguyên dồi dào cho con người như thực phẩm, nước sạch, và nguyên liệu tự nhiên.
Tuy nhiên, trong những thập kỷ qua, đất ngập nước đang biến mất với tốc độ đáng báo động. Theo thống kê của Công ước Ramsar, hơn 35% diện tích đất ngập nước trên toàn cầu đã bị suy thoái hoặc mất đi kể từ năm 1970. Nguyên nhân chính bao gồm đô thị hóa, khai thác quá mức, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến đa dạng sinh học mà còn làm gia tăng nguy cơ thiên tai như lũ lụt, hạn hán và sạt lở đất.
Vì sao cần bảo vệ đất ngập nước?
Hỗ trợ đa dạng sinh học:
Đất ngập nước là nơi cư trú của hàng triệu loài động, thực vật quý hiếm. Nhiều loài chim di cư, cá nước ngọt và các loài thủy sinh phụ thuộc hoàn toàn vào hệ sinh thái này để tồn tại. Bảo vệ đất ngập nước chính là bảo vệ ngôi nhà chung của muôn loài.Điều hòa khí hậu:
Đất ngập nước có khả năng hấp thụ và lưu trữ lượng lớn carbon dioxide (CO2), giúp giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Đồng thời, chúng cũng góp phần điều hòa nhiệt độ và lượng mưa trong khu vực.Bảo vệ cộng đồng trước thiên tai:
Rừng ngập mặn và các vùng đất ngập nước ven biển đóng vai trò như những bức tường chắn tự nhiên, bảo vệ con người khỏi sóng thần, bão tố và xâm nhập mặn. Một hệ thống đất ngập nước khỏe mạnh sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.Phát triển bền vững:
Đất ngập nước cung cấp nguồn lợi thủy sản, nông nghiệp và du lịch sinh thái, tạo sinh kế cho hàng triệu người dân địa phương. Việc bảo vệ và khôi phục đất ngập nước không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn thúc đẩy phát triển bền vững.
Chúng ta cần làm gì để bảo vệ đất ngập nước?
Nâng cao nhận thức cộng đồng:
Mỗi cá nhân cần hiểu rõ tầm quan trọng của đất ngập nước và trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ chúng. Hãy bắt đầu từ những hành động nhỏ như không xả rác xuống sông hồ, tiết kiệm nước và tham gia các hoạt động trồng cây, tái tạo rừng ngập mặn.Thúc đẩy chính sách bảo vệ:
Các quốc gia cần xây dựng và thực thi các chính sách pháp luật nhằm ngăn chặn việc phá hủy đất ngập nước. Đồng thời, cần có sự hợp tác quốc tế để giải quyết các vấn đề xuyên biên giới liên quan đến ô nhiễm và biến đổi khí hậu.Khôi phục hệ sinh thái:
Hành động khôi phục các vùng đất ngập nước đã bị suy thoái là vô cùng cấp thiết. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực của cả chính phủ, tổ chức phi chính phủ và cộng đồng địa phương.Ứng dụng công nghệ tiên tiến:
Sử dụng công nghệ viễn thám, giám sát môi trường và nghiên cứu khoa học để theo dõi tình trạng đất ngập nước, từ đó đưa ra các giải pháp hiệu quả.
